Khi giải quyết án dân sự, nếu đương sự yêu cầu hủy quyết định cá biệt của cơ quan, tổ chức thì tòa xem xét ngay trong cùng vụ hay tách ra thành một vụ án hành chính độc lập? Tình huống này đã gây nhiều tranh cãi...

Bà VTHO, ngụ phường An Phú, thị xã An Khê (Gia Lai), vừa gửi đơn đến TAND Tối cao và VKSND Tối cao đề nghị xem xét kháng nghị giám đốc thẩm một quyết định của TAND tỉnh Gia Lai vì lo ngại rằng phía bị đơn sẽ có điều kiện tẩu tán di sản.

Đại diện con kiện đòi chia di sản

Trước đây, cuối tháng 4-2010, bà O. đã đồng ý cho vợ chồng bà T. nhận đứa con gái ruột mới hơn sáu tuổi của bà làm con nuôi. UBND phường An Phú đã ra quyết định công nhận việc thỏa thuận cho và nhận nuôi con nuôi này, đồng thời làm khai sinh mới cho bé cùng ngày.

Hơn hai tháng sau, bất ngờ chồng bà T. bị đột quỵ chết, không để lại di chúc. Lúc này bà O., với tư cách là người đại diện hợp pháp cho con, đã khởi kiện đòi chia phần di sản mà chồng bà T. để lại, được TAND thị xã An Khê thụ lý.

Tòa đang giải quyết, chưa đưa ra xét xử thì mới đây, bà T. đã nộp đơn đến chính tòa này yêu cầu hủy quyết định công nhận việc nuôi con nuôi và cũng được tòa thụ lý. Sau đó, tòa tạm đình chỉ vụ tranh chấp tài sản thừa kế để chờ kết quả giải quyết vụ án hành chính.

Không đồng ý, bà O. kháng cáo cho rằng từ khi TAND thị xã An Khê tạm đình chỉ giải quyết vụ tranh chấp di sản, phía bị đơn là bà T. đã tranh thủ tẩu tán tài sản, gây ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của con gái bà.

Ngày 28-6 vừa qua, TAND tỉnh Gia Lai đã bác kháng cáo của bà O. Theo tòa, quyết định công nhận việc nuôi con nuôi là quyết định cá biệt (nhằm vào đối tượng cụ thể, trong hoàn cảnh cụ thể, áp dụng một lần, không chứa các quy phạm pháp luật chung - NV). Quyết định này đã bị kiện ra tòa và tòa đã thụ lý bằng một vụ án hành chính. Vì vậy phải tạm đình chỉ giải quyết vụ tranh chấp di sản để chờ kết quả giải quyết vụ án hành chính.

Có nên nhập chung một vụ?

Ở đây chúng tôi không bàn đến khía cạnh quan hệ xã hội, đạo đức, tình cảm, thắng thua... trong vụ việc. Điều chúng tôi muốn đề cập về mặt pháp lý là đã có nhiều ý kiến rất khác nhau, chưa ngã ngũ xung quanh việc tòa thụ lý vụ án hành chính rồi tạm đình chỉ giải quyết vụ việc dân sự.

Theo luật sư Tống Đức Ngũ (Đoàn Luật sư tỉnh Gia Lai), Điều 32a Bộ luật Tố tụng dân sự sửa đổi, bổ sung đã quy định rõ rằng khi giải quyết vụ việc dân sự, tòa án có quyền hủy quyết định cá biệt rõ ràng trái pháp luật của cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền của cơ quan, tổ chức đó xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ việc dân sự mà tòa có nhiệm vụ giải quyết. Đối chiếu với trường hợp trên, tòa hoàn toàn có quyền xem xét, giải quyết yêu cầu hủy quyết định công nhận việc nuôi con nuôi ngay trong cùng vụ tranh chấp di sản chứ không cần phải tách ra thành một vụ án hành chính độc lập.

Ngược lại, luật sư Trịnh Công Minh (Đoàn Luật sư TP.HCM) lại cho rằng chỉ có thể gộp chung hai vụ để giải quyết chung khi tình tiết, nội dung đã rõ ràng và việc gộp chung không đan xen quyền lợi lẫn nhau. Trong trường hợp này, tòa thụ lý vụ án hành chính rồi tạm đình chỉ giải quyết vụ việc dân sự là đúng. Bởi lẽ kết quả giải quyết yêu cầu hủy quyết định nuôi con nuôi sẽ quyết định kết quả giải quyết vụ tranh chấp di sản. Nếu quyết định nuôi con nuôi được công nhận hợp pháp thì đương nhiên cháu bé con bà O. sẽ được hưởng phần di sản thừa kế của mình theo quy định. Ngược lại, nếu quyết định nuôi con nuôi không được công nhận thì tư cách con nuôi của cháu bé không còn, tức cháu sẽ không phải là người thừa kế di sản của chồng bà T.

PHƯƠNG LOAN - phapluattp.vn