Xuyên qua những con đường nhỏ dọc theo các khu nhà ở của công nhân Khu công nghiệp Bắc Thăng Long, anh Phan Văn Chuyên, Trạm trưởng trạm y tế xã Kim Chung (Đông Anh, Hà Nội) cho hay: “Giờ này mình đi hơi muộn, lao công người ta đã dọn hết rồi chứ nếu đi sớm hơn chút nữa em sẽ thấy những con đường này rải trắng bao cao su…”.

Một nữ công nhân đang được tư vấn tại Phòng tư vấn sức khỏe và xét nghiệm tự nguyện Kim Chung.
Từ “vô tư quan hệ”…

Bạn cảm thấy thế nào nếu sáng ra nhìn thấy ngay cạnh khu nhà mình ở, nơi mình tập thể dục buổi sang, trên con đường mình đến trường, đi làm… lúc nào cũng tồn tại cảnh tượng đó. Chắc chắn là rất phản cảm. Ấy thế nhưng những người dân sống quanh khu vực này thường xuyên phải chứng kiến thực tế đáng buồn này. Anh Chuyên cho biết, nhiều lần người dân ở đây, nhất là các cụ cao tuổi đã đưa chuyện này ra nói, nhưng chưa tìm ra giải pháp xử lý.
Theo thống kê từ tháng 10/2010 đến tháng 10/2011, Phòng tư vấn sức khỏe và xét nghiệm tự nguyện Kim Chung đã tiếp nhận và làm xét nghiệm cho 5.926 khách hàng, trong đó phát hiện 43 trường hợp dương tính với HIV/AIDS, 790 khách hàng có triệu chứng mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, 547 khách hàng nghi lao được giới thiệu tới dịch vụ lao…

Cũng theo anh Chuyên, những sản phẩm này chính là của đám công nhân sinh sống trong các khu nhà gần đó. Sống tập thể, không có không gian riêng nên chẳng biết từ bao giờ những lối đi, gốc cây đầy rác thải, bẩn thỉu, hôi hám, thậm chí cánh đồng cạnh đó đã trở thành nơi “tình tự” của các đôi trai gái, rồi họ vô tư quan hệ tình dục ngay ở đây.

Đối tượng mà họ quan hệ không chỉ là người yêu, bạn tình mà không ít người rủ cả gái mại dâm đến đó “chơi” và coi đó là thế giới của riêng mình.

Những người thuê nhà trọ quanh đấy thì các “mối quan hệ” có vẻ kín đáo hơn nhưng hầu như không ngày nào người dân sống ở nơi đây được yên ổn bởi những cuộc cãi vã...
Từ thực tế trên, tình trạng các nam nữ công nhân có quan hệ trước hôn nhân, nam công nhân sau khi quan hệ với gái mại dâm gặp vấn đề về sức khỏe tìm đến trạm y tế xã hoặc Phòng tư vấn sức khỏe và xét nghiệm tự nguyện trên địa bàn là chuyện rất bình thường.

“Hầu hết các khách hàng của phòng khám còn rất trẻ (chủ yếu ở độ tuổi 18-20 tuổi). Họ cũng không hề ngại ngần khi tâm sự với các chuyên gia, bác sỹ về câu chuyện của mình”, Y sỹ Nguyễn Thị Nhan, một người đã gắn bó với Phòng tư vấn sức khỏe và xét nghiệm tự nguyện Kim Chung từ những ngày đầu thành lập chia sẻ.

Chị ấn tượng mãi về trường hợp một nam khách hàng trẻ măng có khuôn mặt rất thư sinh hồn nhiên tâm sự, rằng: Cậu ham chơi tới mức một lúc quan hệ với 3,4 cô, trong đó có cả gái mại dâm. Sau khi nghe một người bạn thân tư vấn “chơi bời như thế có nguy cơ bị nhiễm HIV rất cao” nên cậu đã tìm đến đây để được tư vấn và xét nghiệm…

Những hệ lụy đáng buồn

Chuyện trai chưa vợ, gái chưa chồng quan hệ tình dục với nhau là một thực tế khó cấm cản. Tuy nhiên, sự thiếu kiến thức, thiếu kĩ năng về tình yêu, tình dục đã để lại cho các em những hậu quả đau lòng. Vì thiếu hiểu biết nên có những em  khi quan hệ tình dục với bạn trai không biết cách áp dụng các biện pháp phòng tránh thai, không biết cơ thể mình có biểu hiện có thai…

Theo anh Chuyên, rất nhiều lần, trạm y tế xã đã tiếp nhận trường hợp công nhân đến khám với những biểu hiện đơn giản như đau bụng, chán ăn… Hỏi ra mới biết các em đã có quan hệ tình dục, bị chậm kinh, đến khi siêu âm thì phát hiện có thai. Trong trường hợp đó, nhân viên y tế phải tư vấn cho các em về tác hại và những ảnh hưởng của việc nạo phá thai đến sức khỏe sinh sản sau này và khuyên các em nên giữ lại thai.

Nếu các em vẫn quyết tâm bỏ thai, trạm y tế xã cũng chỉ được phép nạo phá thai dưới 6 tuần tuổi, còn tuổi thai lớn hơn thì phải giới thiệu các em lên tuyến trên. Nhưng vì ngại ngùng, sợ bị mang tiếng, hầu hết các em lại đến “giải quyết hậu quả” ở những cơ sở y tế tư nhân mà không nhận thức được rằng, việc phá thai “chui” như vậy có thể gây ra những biến chứng, hậu quả khôn lường.
Bác sỹ Hoàng Thị Diệu Hiền, Phòng tư vấn sức khỏe và xét nghiệm tự nguyện Kim Chung, Đông Anh, Hà Nội:

“Với đặc thù công việc của công nhân, để tổ chức một buổi nói chuyện, tư vấn kiến thức cho họ gặp rất nhiều khó khăn.

Vì chủ sử dụng lao động chủ yếu là người nước ngoài nên phải tìm cách thuyết phục họ, để họ đồng ý cho phép công nhân được nghỉ làm và tham gia buổi sinh hoạt đó.

Với sự thiếu hụt về kiến thức, nhận thức của công nhân hiện nay, nếu chỉ dừng lại ở những buổi tuyên truyền của ngành dân số thì chẳng khác nào “muối bỏ bể”.

Vì thế, rất cần sự "vào cuộc" của tổ chức công đoàn trong các công ty để đấu tranh quyền lợi cho công nhân. Cụ thể, các công ty phải có quỹ cho công đoàn mời các chuyên gia về tư vấn, nâng cao kiến thức cho công nhân.

Từ đó, họ sẽ có ý thức thực hiện những hành vi tình dục an toàn, lành mạnh, chăm sóc sức khỏe sinh sản cho bản  thân…”.


Cũng có những tình huống thật oái oăm khi Y sỹ Nhan cho hay, một lần có hai nam thanh niên đến phòng tư vấn. Sau những giây phút ngập ngừng, một thanh niên mở lời: “Bọn cháu là công nhân. Đây là bạn ở cùng phòng với cháu. Một lần bạn ấy đã vô tình quan hệ tình dục với gái mại dâm. Cháu sợ bạn ấy bị lây nhiễm HIV nên đưa bạn ấy đến đây tư vấn”.

Sau khi được chị Nhan tư vấn, cả hai thanh niên đã đồng ý làm xét nghiệm HIV. Kết quả thật bất ngờ, người thanh niên có quan hệ với gái mại dâm cho kết quả âm tính còn người bạn lại dương tính với HIV.

Chị Nhan tâm sự: “Lúc này điều khó khăn nhất với mình là phải thông báo kết quả cho hai bạn ấy. Bản thân mình cũng thấy buồn lắm, đau lắm nhưng vẫn phải hết sức bình tĩnh để tìm cách động viên, an ủi khách hàng.

Dù mình đã cố gắng lắm nhưng không ít khách hàng khi đón nhận sự thật mình bị nhiễm HIV vẫn bị “sốc”, thậm chí ngất ngay tại phòng tư vấn. Lần đó, bạn trai này cũng vô cùng bàng hoàng, suy sụp và băn khoăn mãi không tìm ra nguy cơ tại sao mình lại bị nhiễm HIV”.
Những gì chúng ta đã nghe, đã chứng kiến ở trên một lần nữa cho thấy, tình trạng quan hệ bừa bãi do lối sống buông thả trong nhóm công nhân ở khu công nghiệp Thăng Long nói riêng và các khu công nghiệp nói chung đã đến hồi báo động.

Những nỗ lực và sự can thiệp của các dịch vụ tư vấn sức khỏe sinh sản và dự phòng HIV chỉ giải quyết được "phần ngọn" của vấn đề.

Để trị được tận gốc của thực trạng này, cần sự "vào cuộc" của các cấp, ngành, đoàn thể, trong đó có vai trò không thể thiếu của công đoàn các đơn vị, khu công nghiệp – nơi quản lý các công nhân này. Và, việc lấp đầy sự thiếu hụt về kiến thức, kỹ năng tình dục an toàn cho các đối tượng này là việc làm quan trọng nhất trong lúc này.

H.L. phapluatvn.vn